Terespol

Op zondagavond 23.15 in de avond vertrekt uit de Noordwestelijke Poolse stad Szczecin de sneltrein naar Terespol aan de Wit Russische grens. Het grootste deel van de reizigers stapt in de Poolse hoofdstad Warschau uit. Bij het eindstation Terespol stappen er slechts enkele tientallen mensen om 9.00 in de ochtend de trein uit. Aan de overkant van het perron staat er een trein klaar naar de Wit-Russische stad Brest. Enkele grenswachten staan op het perron klaar. Zelf zal ik echter nog een dag in het Poolse Terespol blijven. Wanneer ik bij het loket een kaartje wil gaan kopen krijg ik voor dat ik iets gezegd heb een kaartje naar Brest voor de neus gehouden. Ik gebaar dat ik morgen pas wil vertrekken. Enigszins verbaasd kijkt de lokettiste en draait een nieuw kaartje uit. Het geeft aan wat voor een status het plaatsje blijkbaar heeft. Mensen passeren er enkel om naar Wit-Rusland te reizen.

In het stadje is een hotel waar ik intrek in neem. Wanneer ik het station verlaten heb is er niks dat me moet denken aan ik de oostgrens van de EU bereikt heb. Na 25 minuten gelopen te hebben kom ik bij het hotel aan, naast het lokale voetbalveld. Beide hebben ze ogenzichtelijk betere tijden gekend. Wanneer ik wil inchecken moet ik mijn briefje van 100 zloty (ongeveer 25 euro) bij het tegenover gelegen winkeltje wisselen aangezien er geen wisselgeld is.

In Terespol zijn er een aantal mogelijkheden om in Wit-Rusland uit te komen. Er is  een overgang per spoor, een overgang voor vrachtverkeer en een overgang voor het “normale” gemotoriseerde vervoer. Wanneer er bij de laatste van de rij wordt aangekomen valt op dat er hier hard gewerkt wordt. De contouren van een nieuw grensovergang voor voertuigen worden zichtbaar. Het wordt gebouwd naast een gebouw dat nog het meeste van een hotel weg heeft. Daar weer naast  is de huidige Poolse kant van de grensovergang gevestigd. Er staat een korte rij auto's te wachten om naar Wit – Rusland te gaan. Erg druk is het er niet. In tien minuten tijd turf ik dat er vijftien auto's zich bij de kort blijvende rij aansluiten. Verder staan er twee erg nieuw uitziende hotel restaurants en een klein winkelcentrumpje. Het is overal erg rustig. Het duurt tien minuten voordat de serveerster door heeft dat er iemand is die koffie wil bestellen. De spierwitte parkeerplaats wordt wel goed schoongehouden en doet erg klinisch aan. De grote weg waar de grens aan ligt is de doorgaande weg van Warschau naar Moskou. Een bord vermeldt dat er met geld van de EU gebouwd wordt. Vlak aan de weg staat een bestelwagen. Vanuit de achterbak worden er kersen, aardbeien en appels verkocht. Terwijl ik een kilo aardbeien voor 75 eurocent aanschaf maak ik met handen en voeten een praatje met de man. Hij blijkt al vijftien jaar lang iedere dag vanuit Warschau op en neer te rijden naar het 250 km verder opgelegen Terespol. De zaken gaan stukken slechter voordat Polen zich bij de Schengen landen aansloot. In de jaren 90 had Polen geen visumrestricties voor haar oosterburen. Deze tijden zijn voorbij en Wit-Russen hebben een 65 euro kostend visum nodig om Polen te bezoeken. In die tijd haalde hij per dag zo'n 3000 zloty omzet. Tegenwoordig mag hij zijn handen dichtknijpen als hij aan de 500 zloty komt. Polen en de EU zijn de oorzaak ervan. Even later mengt de eigenaar van de kledingboetiek in het winkelcentrumpje zich in het gesprek. Hij heeft in Hilversum gewerkt als stukadoor. Van dit geld heeft hij hier een boetiekje met zijn vrouw kunnen opzetten. Ook hij is erg negatief over het strenge grensbeleid aan de oostgrens van de EU. Het is opvallend dat de man in eerste instantie heeft geprofiteerd van de Europese vrije grenzen om vervolgens aan de erg strenge oostgrens op klandizie te hopen van het beperkte aantal grenspassanten.

De grens tussen Terespol en Brest bestaat uit de rivier de “Bug”. De begroeiing is erg dicht om bij de waterkant te komen. Na een kleine survival lukt het om bij een pad uit te komen parallel aan de rivier waar aan de bandensporen te zien regelmatig gepatrouilleerd wordt. Het water is door de sterke begroeiing nog steeds niet zichtbaar, maar kan niet meer dan tien meter van me weg zijn. Wanneer ik ook een grenspaal zie staan besluit ik om het pootje baden in de grensrivier maar te annuleren. Het lijkt me verstandig om de problemen niet in extrema op te zoeken.

Teruggekomen in het enige hotel van het dorpje blijken er niet heel veel andere gasten te zijn. Het wordt enkel druk als er twee bestelbusjes met arbeiders aankomen en het einde van de dag op het vlakbij gelegen voetbalveldje vieren.